Category Archives: Yoruba Culture

“Ọ̀kan-lé-nigba lọkọ ọmọge, ikan ori rẹ ni ọkọ gidi: ìyànjú fún àwọn omidan” – “There are two hundred and one suitors to a spinster, only one would make a good husband: Caution for ladies”

Ni ayé àtijọ́, òbi si òbi àti ẹbi si ẹbi ló nṣe ètò iyàwó fi fẹ́ fún ọmọ ọkùnrin ti ó bá ti bàláágà, ti wọn rò pé ó lè tọ́jú iyàwó.  Obinrin ki tètè bàláágà, nitori ki wọn tó bẹ̀rẹ̀ si ṣe nkan oṣù, ọ̀pọ̀lọpọ̀ obinrin ma ndàgbà tó bi ọdún mẹrin-din-lógún tàbi jù bẹ́ ẹ̀ lọ.  Gẹgẹ bi wọn ti ma nsọ ni igbà igbéyàwó ibilẹ “òdòdó kán wà lágbàlá ti a fẹ́ já”, bi òbi tàbi ẹbi bá ṣe akiyesi ọmọ obinrin ti ó wù wọn lati fẹ́ fún ọmọ ọkunrin wọn, yálà idilé si idilé tàbi ni agbègbè ni ibi “ọdún omidan”, wọn yio lọ bá òbi/ẹbi obinrin na a lati bẹ̀rẹ̀ ètò bi wọn yio ti fẹ fún ọmọ wọn. Ni ayé igbàlódé, obinrin yára lati bàláágà, nitori omiran a bẹ̀rẹ̀ nkan oṣú ni bi ọmọ ọdún mọ́kànlá.  Obinrin ki yára fẹ́ ọkọ mọ nitori ilé-iwé àti pé ki ṣe òbi àti ẹbi ló nfẹ́ obinrin fún ọmọ ọkùnrin mọ.

Yorùbá ma nlò ọ̀rọ̀ ti ó sọ pé “Ọ̀kan-lé-nigba lọkọ ọmọge, ikan ori rẹ ni ọkọ gidi” lati la obinrin lóye pé ki ṣe gbogbo ọkunrin ti ó bá wá bá obinrin lati sọ̀rọ̀ ifẹ́ ló ṣe tán lati fẹ́ iyàwó, gbogbo wọn kọ́ si ni “ọkọ gidi”.  Kò yẹ ki obinrin kanra tàbi lé ọkùnrin ti ó bá kọ ẹnu ifẹ́ si wọn pẹ̀lú èébú, nitori Yorùbá sọ wipé, “A kì í kí aya-ọba kó di oyún” ṣùgbọ́n ki wọn farabalẹ̀ lati mọ irú ẹni ti ọkùnrin na a jẹ.  Li lé ọkùnrin nigbati ọ̀pọ̀ ọkùnrin bá fẹ́ yan obinrin lọrẹ, pàtàki ni igba ti obinrin bá ṣẹ̀ṣẹ̀ bàláágà, lè fa ki obinrin ṣe àṣimú ni igba ti wọn bá ṣe tán lati fẹ́ ọkọ, nitori ó ti lè bọ́ si àsikò ikánjú. Continue reading

Share Button

Originally posted 2015-02-03 21:50:24. Republished by Blog Post Promoter

“Ni ilú Afọ́jú, Olójú kan Lọba”: Ìjọba Òṣèlú tuntun gba Ìjọba ni Orilẹ̀-èdè Nigeria – “In the Country of the Blind, One-eyed person is the King”: Transfer of Democratic Power from the incumbent to the Elected in Nigeria

Ọjọ́ itàn ni ọjọ́ kọkàndinlógún, oṣù karun, ọdún Ẹgbãlemẹ̃dógún jẹ fun orilẹ̀ èdè Nigeria àti gbogbo ilẹ̀ Aláwọ̀dúdú.  Kò wọ́pọ̀ ki Ìjọba Ológun tàbi Ẹgbẹ́ Òṣèlú gbà lati gbé Ìjọba silẹ̀ ni ilẹ̀ Aláwọ̀dúdú  nitori eyi àwọn Olóri Òṣèlú lati orilẹ̀ èdè bi mẹrinléladọta pé jọ si Abuja, olú-ilú Nigeria lati ṣe ẹlẹri gbi gbé Ìjọba lati ọ̀dọ̀ Olóri kan si ekeji.

Goodluck Ebele Jonathan gbé Ìjọba fún  Muhammadu Buhari - Handing over

Goodluck Ebele Jonathan gbé Ìjọba fún Muhammadu Buhari – Handing over

Yorùbá sọ wi pé “Melo la ó kà leyin Adépèlé”, a ó ṣe àyẹ̀wò di ẹ̀ ninú àpẹrẹ àwọn Olóri Òṣèlú Aláwọ̀dúdú tó jẹ Oyè “Akintọ́lá ta kú”: Ọ̀gágun Olóògbé Muammar Gaddafi ti Libya ṣe titi wọn fi pa si ori oyè lẹhin ọdún méjilélogóji; Hosni Mubarak ti Egypt wà lóri oyè titi ará ilú fi le kúrò lẹhin ọgbọ̀n ọdún; ará ilú gbiyànjú ṣùgbọ́n wọn ó ri Bàbá Robert Mugabe (arúgbó ọdún mọ́kànlélãdọrun) ti Zimbabwe lé kúrò lati ọ̀rùndinlógóji ọdún; Paul Biya ti Cameroon ti ṣe Olóri Òṣèlú lati ogóji ọdún; Omar al-Bashir ti Sudan ti wà lóri oyè fún ọdún méjilélógún.  Àwọn ọ̀dọ́ ti a lérò wi pé yio tun yi iwà padà kò yàtọ̀ bi wọn bá ti dé ipò.  Pierre Nkurunziza ti Burundi gbà ki àwọn ará ilú kú, ju ki ó ma gbe àpóti ibò ni igbà kẹta lẹhin ọdún mẹwa;  Joseph Kabila – Olóri Òṣèlú Congo lati ọdún mẹrinla; Olóri Òṣèlú Togo Faure Gnassingbé ti wà lóri oyè fún ọdún mẹwa lehin iku Bàbá rẹ, kò dẹ̀ fẹ́ kúrò àti ọ̀pọ̀ tó ti kú si ori oyè.

Yorùbá sọ wi pé “Ni ilú Afọ́jú, Olójú kan Lọba”, ọ̀rọ̀ yi gbà ọpẹ́ fún orilẹ̀-èdè Nigeria, nitori Olóri Òṣèlú Goodluck Ebele Jonathan, gbà lati gbé Ìjọba fún Olóri Ogun Muhammadu Buhari ti ẹgbẹ́ míràn lai si ìjà.  Irú eyi ṣọ̀wọ́n, pàtàki ni ilẹ̀ Aláwọ̀dúdú.  Ẹgbẹ́ Òṣèlú Alágboòrùn ti ṣe Ìjọba fún ọdún mẹ́rindinlógún ki ilú tó fi ibò gbé wọn kúrò ṣùgbọ́n fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ Olóri àti Ẹgbẹ́ Òṣèlú ilẹ̀ Aláwọ̀dúdú, ọdún mẹ́rindinlógún kéré.   Ká ni Olóri Òṣèlú Goodluck Ebele Jonathan bá kọ̀ lati ki ẹni ti ilú yàn Olóri-ogun Muhammadu Buhari ku ori ire ni idije idibo, ijà ki ba ti bẹ́.  Eleyi fi hàn pé Ọlọrun ni ifẹ Nigeria, ó ku ka ni ìfẹ́ ara. A lérò wi pé àwọn Olóri àti Ẹgbẹ́ Òṣèlú ilẹ̀ Aláwọ̀dúdú yoku yio fi eyi kọ́gbọ́n

A ki Òṣèlú Goodluck Ebele Jonathan ti ó gbé Ìjọba fún Olóri-ogun Muhammadu Buhari ti ilú fi ibò yàn, àwọn ọmọ Nigeria ti ó dibò fún àyipadà àti gbogbo ọmọ Nigeria ni ilé lóko kú ori ire ọjọ́ pàtàki yi ni itàn orilẹ̀ èdè Nigeria.

ENGLISH TRANSLATION Continue reading

Share Button

Originally posted 2015-05-29 15:28:02. Republished by Blog Post Promoter

“Igbà kan nlọ, igbà kan nbọ̀, igbà kan kò dúró titi” – “Time passes by and does not wait forever”

Oriṣi mẹta ni Yorùbá ka igbà ẹ̀dá si.  Gẹ́gẹ́ bi àgbà ninú Olórin ilẹ̀ Aláwọ̀dúdú Olóyè Ebenezer Obey (Fabiyi) ti kọ́ pé “Igbà mẹta ni igbà ẹ̀dá láyé, igbà òwúrọ̀, igbà ọ̀sán, igbà alẹ́, ki alẹ́ san wá ju òwúrọ̀ lọ”.  Igbà meji ló wà fún ojú ọjọ́ – igbà òjò àti ẹ̀rùn.

https://youtu.be/f4rTDpDvHgE?t=11

Òjò ti fẹ́rẹ̀ kásẹ̀ kúrò ni ilẹ̀ ni oṣù kẹsan ọdún nitori àsikò ìkórè sún mọ́lé lẹhin òjò.  Gẹgẹ bi ọ̀rọ̀ Yorùbá ti ó sọ pé “Igba …” ó yẹ ki enia kọ lati lo àsikò dáradára, nitori igbà kò dúró de ẹni kan.  Kò yẹ ki enia fi àkókò ṣòfò, nitori ẹni kò gbin nkan, kò ni ẹ̀tọ́ àti kórè ni igbà ikórè.  Ọ̀rọ̀ yi ṣe rán ẹni ti ó bá nfi àárọ̀ ṣeré leti pé bi igbà bá ti lọ, kò ṣe rà padà.

ENGLISH LANGUAGE Continue reading

Share Button

Originally posted 2015-09-01 20:07:32. Republished by Blog Post Promoter

Àjàpá sọ Ẹlẹ́dẹ̀ di ọ̀bùn – “Alágbára má mèrò; baba ọ̀le; Ọgbọ́n ju agbára” – The Tortoise turned the Pig to the filthy one – One who has strength but is thoughtless is the father figure of laziness –wisdom is mightier than strength

Ọ̀rọ̀ Yorùbá ni “Àlébù ki ṣe ẹ̀gàn tàbi agọ̀; ṣùgbọ́n, ẹ̀gàn àti agọ̀ ni fún ẹni ti ojú rẹ fọ́ si àlébù ara rẹ”.  Irú ẹni bẹ̃, kò lè ri àtúnṣe tàbi sọ àlèbú yi di ohun ini.  Ninú ìtàn bi Àjàpá ti sọ Ẹlẹ́dẹ̀ di ọ̀bùn ti a mọ̀ si titi di oni, Àjàpá jẹ́ ẹranko ti kò lè yára rin tàbi ni agbára iṣẹ́ àti ṣe lówó, ṣùgbọ́n ó ni ọgbọ́n lati bo àlébù rẹ.

Yorùbá ni “Alágbára má mèrò; baba ọ̀le; Ọgbọ́n ju agbára”.  Àjàpá́ jẹ́ ọlọ́gbọ́n ẹwẹ, nigbati Ẹlẹ́dẹ̀ jẹ́ alágbá̀ra ti kò mèrò.  Kò si ohun ti Àjàpá lè ṣe lai ni idi tàbi ọgbọ́n àrékérekè, nitori eyi, ó sọ ara rẹ di ọ̀rẹ́ Ẹlẹ́dẹ̀ nitori gbogbo ẹranko yoku ti já ọgbọ́n rẹ.  Ẹlẹ́dẹ̀ kò fi ọgbọ́n wá idi irú ọ̀rẹ́ ti Àjàpá jẹ́.  Laipẹ, Àjàpá lọ yá owó lọ́dọ̀ Ẹlẹ́dẹ̀ pẹ̀lu àdéhùn pe ohun yio san owó na padà ni ọjọ́ ti ohun dá.  Ẹlẹ́dẹ̀ rò pé ọ̀rẹ́ ju owó lọ, ó gbà lati yá Àjàpá lówó nitori àdéhùn rẹ.

Nigbati ọjọ ti Àjàpá dá pé, Ẹlẹ́dẹ̀ reti titi ki ó wá san owó ti ó yá, ṣù̀gbọn Àjàpá kò kúrò ni ilé rẹ nitori ó mọ̀ pé ohun kò ni owó́ lati san.  Àjàpá fi ohun pẹ̀lẹ́ ṣe àlàyé pé bi ohun ti fẹ́ ma kó owó lọ fún Ẹlẹ́dẹ̀ ni olè dá ohun lọ́nà, ti wọn gba gbogbo owó lọ.  Inú Ẹlẹ́dẹ̀ kò dùn nitori kò gba iṣẹ̀lẹ̀ yi gbọ́, ṣùgbọ́n ó gba nigbati Àjàpá tún dá ọjọ́ miran lati san owó na.  Bi Ẹlẹ́dẹ̀ ti kúrò ló bá aya rẹ “Yáníbo” dìmọ̀pọ̀ bi ohun kò ti ni san owó padà.  Ó ni bi ọjọ́ bá pé, bi Yáníbo bá ti gbọ́ ìró Ẹlẹ́dẹ̀, kó yi ohun padà, ki ó bẹrẹ si lọ ẹ̀gúsí ni àyà ohun lai dúró bi Ẹlẹ́dẹ̀ bá wọlé bèrè ohun.

Àjàpa ninu ẹrọ̀fọ̀ ti Ẹlẹ́dẹ̀ ju si - The Tortoise thrown by the Pig into the swamp.  Courtesy: @theyorubablog

Àjàpa ninu ẹrọ̀fọ̀ ti Ẹlẹ́dẹ̀ ju si – The Tortoise thrown by the Pig into the swamp. Courtesy: @theyorubablog

Ni ọjọ́ ti Àjàpá dá pé, Ẹlẹ́dẹ̀ dé lati gba owó rẹ, Yáníbo ṣe bi ọkọ rẹ ti wi.  Ẹlẹ́dẹ̀ fi ibinu gbé ọlọ àti ẹ̀gúsí sọnù si ẹrọ̀fọ̀ ti ó wá ni ìtòsí lai mọ̀ pé Àjàpá ni ọlọ yi.  Yáníbo fi igbe ta titi ọkọ rẹ fi wọlé.  Àjàpá yọ ara rẹ̀ kúrò ninú ẹrọ̀fọ̀, ó nu ara rẹ̀, ó ṣe bi ẹni pé ohun kò ri Ẹlẹ́dẹ̀ nigbati ó délé.  Ó bèrè ohun ti ó fa igbe ti Yáníbo ńké.  Yáníbo ṣe àlàyé.

Ẹlẹ́dẹ̀i fi imú tú ẹrọ̀fọ̀ - The Tortoise prout in the swamp.  Courtesy: @theyorubablog

Ẹlẹ́dẹ̀i fi imú tú ẹrọ̀fọ̀ – The Tortoise prout in the swamp. Courtesy: @theyorubablog

 

 

Yorùbá ni “Ọ̀bùn ri ikú ọkọ tìrọ̀ mọ́, ó ni ọjọ́ ti ọkọ ohun ti kú ohun ò wẹ̀”.  Àjàpá ri ohun ṣe àwá-wi, ó sọ fún Ẹlẹ́dẹ̀ pé ọlọ ti ó gbé sọnù ṣe pataki fún idilé àwọn, nitori na ó ni lati wá ọlọ yi jade ki ohun tó lè san owó ti ohun yá.  Ẹlẹ́dẹ̀ wọnú ẹrọ̀fọ̀ lati wá ọlọ idile Àjàpá.  Lati igbà yi ni Ẹlẹ́dẹ̀ ti bẹ̀rẹ̀ si fi imú tú ẹrọ̀fọ̀ titi di ọjọ́ oni.

ENGLISH TRANSLATION Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-02-18 23:03:39. Republished by Blog Post Promoter

Ọdún Ẹgbã-lemẹ̃dogun wọlé, ọdún á yabo o – Year 2015 is here, may the year be peaceful

Ọdún tuntun Ẹgbã-lemẹ̃dogun wọlé dé.  Ilú Èkó fi tijó tayọ̀ gba ọdún tuntun wọlé, gbogbo àgbáyé naa fi tijó tayọ̀ gba ọdún wọlé.  A gbàdúrà pé ki ọdún yi tura fún gbogbo wa o (Àṣẹ).Governor Babatunde Fashola of Lagos State, members of the state executive council and the sponsors of the Lagos Countdown 2014 at the Lagos Countdown Festival of Light held on Monday at the Bar Beach, Lagos.

ENGLISH TRANSLATION

The New Year 2015 is here with us.  Lagos ushered in the New Year with dancing and joy, as the rest of the world received the New Year.  We pray that the New Year will be peaceful for all (Amen).

Share Button

Originally posted 2015-01-03 00:16:00. Republished by Blog Post Promoter

Bί a bá ránni ni iṣẹ ẹrú: One sent on a slavish errand (on man’s inhumanity to man)


The Mido Macia Story courtesy of NEWSY reporting from multiple sources and giving a broader view


Yorὺbá nί “Bί a bá ránni nί iṣẹ ẹrú, a fi tọmọ jẹ”.  Ọlọpa tί o yẹ ki o dãbo bo ará àti ẹrú nί ìlú, nhuwa ìkà sί àwọn tί o yẹ ki wọn ṣọ.  Ọlọpa South Africa so ọdọmọkunrin ọmọ ọdún mẹta dinlọgbọn – Mido Gracia, mọ ọk`ọ ọlọpa, wọ larin ìgboro, lu, lẹhin gbogbo eleyi, ju si àtìm`ọle tίtί o fi kú.  Ọlọpa wọnyi hὺ ìwà ìkà yί nίgbangba lai bìkίtà pe aye ti lujára. Eleyi fi “Ìwà ìkà ọmọ enia sί ọmọ enia han”.   Ọlọpa South Africa ṣi àṣẹ ti wọn nί lὸ, wọn rán wọn niṣe ẹrú, wọn o fi tọmọ jẹ.  Sὺnre o Mido Macia.

ENGLISH TRANSLATION

Yoruba proverb says that, “One sent on a slavish errand, should deliver the message with the discretion of an heir”. Continue reading

Share Button

Originally posted 2013-03-02 00:25:30. Republished by Blog Post Promoter

Ajá dúró dèmί lọna, fẹrẹ kun fẹ 2ce
Bί ὸ bá dúró dèmί lọna fẹrẹ kun fẹ
Makékéké Olóko á gbọ fẹrẹ kun fẹ
Á gbọ á gbéwa dè, fẹrẹ kun fẹ
Á gbéwa dè, á gbàwá nίṣu fẹrẹ kun fẹ
Ajá dúró dèmί lọna, fẹrẹ kun fẹ 2ce


You can also download a recital by right clicking this link: Ajá dúró dèmί lọna

“Àjàpá fẹ́ kó bá Ajá – Kàkà ki eku májẹ sèsé, á fi ṣe àwàdànu” – “Tortoise tried to implicate the Dog – The rat, even if it can’t eat the grain, would rather waste it”

Ni ayé atijọ, ìyàn mú ni ìlú àwọn ẹranko gidigidi, ti àwọn ẹranko fi ńwá oúnjẹ kiri.  Iṣu je oúnjẹ gidi ni ilẹ Yorὺbá.  Àjàpá àti Ajá gbimọ̀ pọ, lati lọ si oko olóko lati lọ ji iṣu.

Àjàpá jẹ ara ẹranko afàyà fà, ti ko le sáré bi ti Ajá ṣùgbọ́n o lọgbọn gidigidi.  Nίgbàtί Àjàpá́ àti Ajá ti jίṣu ko tán, ajá nsáré tete lọ, ki olóko má ba kawọn mọ.

Yorὺbá ni “Kàkà ki eku májẹ sèsé, á fi ṣe àwàdànu”. Àjàpá́ ri wipe ὸhun o le bá Ajá sáré, ó bá ti orin ikilọ bẹnu kί Ajá ba le dúró de ὸhun ni tipátipá.   Bί Ajá ko ba dúró, nitotọ olóko á gbọ igbe Àjàpá́, yio si fa àkóbá fún Ajá.  Àjàpá́ ko fẹ dá nìkan pàdánú nίtorί olóko á gba iṣu ti ohun jί kó, á sì fi ìyà jẹ ohun.

Titi di ọjọ́ òni, àwọn èniyàn ti o nhu iwà bi Àjàpá pọ̀, ni pàtàki àwọn Òsèlú. .  Ikan ninú ẹ̀kọ́ itàn àdáyébá yi ni, lati ṣe ikilọ fún àwọn ti o nṣe ọ̀tẹ̀, ti o nhu iwà ibàjẹ́ tàbi rú òfin pé ki wọn jáwọ́ ninú iwà burúkú.  Ìtàn yί  tún dára lati gba èniyàn ni iyànjú wίpé ki a má ṣe nkan àṣίrί si ọwọ́ ẹnikẹni pàtàkì ohun ti ko tọ́ tàbί ti ó lὸdì si ὸfin.  Yorὺbà ni “Mo ṣé tàn lówà, kὸ sί mo ṣégbé” bó pẹ bó yá, àṣίrί á tú.

̀yin ọmọ Yorὺbá nίlé lóko, ẹ jẹ ká hὺwà otitọ kί á sì pa ὸfin mọ, kί a má ba rί àkóbá pàtàkì ọmọ Yorὺbá nί  Òkèokun/Ìlúὸyìnbó.

 

ENGLISH TRANSLATION Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-11-14 10:15:01. Republished by Blog Post Promoter

“Ohun ti ó ntán lọdún eégún” – Kérésìmesì ọdún Ẹgbã-lé-mẹ́rìnlà ti lọ̀ – “Masquerade Festival sure has an end” – Christmas 2014 has gone

Christmas Gifts

Bàbá-Kérésì – Father Christmas

Ìwà alajẹtan ti bori iránti ohun ti Kérésìmesì wà fún.  Ọ̀pọ̀ kò ti ẹ̀ ránti pé iránti ọjọ́ ibi Jesu ni Ìjọba ṣe fún ará ilú ni ọjọ́ ìsimi ni ọjọ́ karun-din-lọgbọn oṣù kejila ni ọdọ-ọdún.  Ọ̀pọ̀ ọmọdé ni Òkè-Òkun ti ẹ rò pé “Bàbá-Kérésì dára ju Jesu” nitori Bàbá-Kérésì fún àwọn ni ẹ̀bùn ṣùgbọ́n ó kù si ọwọ́ òbi àti àwọn  Onigbàgbọ́ lati tẹra mọ́ àlàyé ohun ti ọdún Kérésìmesì wà fún.

Kò yẹ ki Kérésìmesì sún èniyàn si igbèsè tàbi fa irònú.  Àwọn ti ó wà ni Òkè-Òkun, ìwà-alẹjẹtan ti sún ọ̀pọ̀ si igbèsè, tàbi irònú nitori wọn kò ni owó lati ra ẹ̀bùn àti ohun tuntun ti wọn polówó tantan lóri ẹrọ-isọ̀rọ̀ igbàlódé bi ẹ̀rọ amóhùn-máwòrán, ẹ̀rọ asọ̀rọ̀mágbèsi àti ori ayélujára.

Òwe Yorùbá ni “Ohun ti ó ntán lọdún eégún”, eyi túmọ̀ si pé, “Ohun ti ó ni ibẹ̀rẹ̀, ni òpin”.  Kérésìmesì ọdún yi ti wá, ó ti lọ, fún àwọn ti ó jẹ igbèsè nitori ọdún, ó ku igbèsè lati san wọ ọdún tuntun.  Ni àsikò ìpalẹ̀mọ́ ọdún tuntun yi, ó yẹ ki èniyàn ṣe ipinu lati ṣe bi o ti mọ.

Ọdún tuntun á bá wa láyọ̀ o.

ENGLISH TRANSLATION

Consumerism has nearly overtaken the purpose of Christmas.  Most people no longer remember that the annual public holiday for every twenty-fifth of December is dedicated to the Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-12-26 16:44:40. Republished by Blog Post Promoter

“Ìmọ́tótó borí àrùn mọ́lẹ̀, bi ọyẹ́ ti ḿborí ooru” – “Cleanliness conquers disease as cold (harmattan) overcomes the heat”

Ìmọ́tótó borí àrùn mọlẹ̀, bọ́yẹ́ ti ḿborí ooru
Àrùn ìwọ̀sí tinú ẹ̀gbin là wá
Iná ni ḿborí aṣọ ẹlẹ́gbin

Ni ayé àtijọ́ tàbi, lati bi agogo marun idaji ni ìmọ́tótó ti bẹ̀rẹ̀, nipa gbigbá inú àti àyiká ilé.  Lẹhin eyi, àwọn àgbàlagbà á ṣe itọ́jú ara, wọn o si bójú tó bi àwọn ọmọ ilé-iwé yio ti ji, wẹ̀, múra, jẹun àti palẹ̀mọ́ àti kúrò ni ilé lọ si ilé-iwé àti ki àwọn àgbàlagbà lọ si ibi iṣẹ́ òòjọ́.

Mọ́inmọ́in/Ọ̀lẹ̀lẹ̀ Eléwé – Leaf wrapped steamed beans cake. Courtesy: @theyorubblog

Mọ́inmọ́in/Ọ̀lẹ̀lẹ̀ Eléwé – Leaf wrapped steamed beans cake. Courtesy: @theyorubblog

Pàǹtí ni àtijọ́ wúlò fún ajílẹ̀ nitori ara oúnjẹ ni. Ewé ni wọn fi ńpọ́n oúnjẹ tàbi ki wọn bu oúnjẹ sinú abọ́ àlò-tún-lò, omi wa ninú àmù (ikòkò amọ̀), ṣùgbọ́n láyé òde òni, ike aláyọ́ ni wọn fi ńbu oúnjẹ, wọn a si mu omi ninú àpò ọ̀rá.  Ike àti ọ̀rá ki kẹ̀, ó si léwu fún ẹja odòàti ẹranko lati gbé mi, ó tún léwu fún àyìká.  Àwọn ọ̀rá àti ike wọnyi pẹ̀lú nkan ti ó dá kún pàǹtí.

Ìmọ́tótó jinà si àwọn ara ilú ńlá, pàtàki, ilú Èkó nibiti ọpọ òṣiṣẹ́ ti ji jade lọ si ibi iṣẹ́ ki agogo marun idaji tó lù, bẹni wọn kò ni wọlé titi di agogo mẹwa alẹ́ nitori sún-kẹrẹ fà kẹrẹ ọkọ̀.  Eyi kò lè jẹ ki wọn ri àyè tọ́jú inú ilé, àyiká tàbi ara.   Ìjọba tún dá kún ẹ̀gbin ti ó gba ilú kan nitori ai pèsè àyè àti itọ́jú fún pàǹtí.  Eleyi ńjẹ́ ki ará ilú kó ohun ẹ́gbin si ibikibi, bi oju-àgbàrá, ẹ̀bá-ọ̀nà, ori titi, inú odò àti bẹ̃bẹ̃ lọ.  Kikó ohun ẹ̀gbin di ojú-àgbàrá ńfa adágún omi ti ó ńfa ẹ̀fọn, ikún omi àti àrùn lati ara kòkòrò ti pàǹtí fa.

Ọ̀rọ̀ Yorùbá ni “Ìmọ́tótó borí àrùn mọ́lẹ̀, bi ọyẹ́ ti ḿborí ooru” àti orin Ìmọ́tótó ti wọn fi ńkọ́ àwon ọmọ ilé-iwé alakọbẹrẹ ṣe iranti à ti wá nkan ṣe si pàǹtí ti ó gba ilú kan.

ENGLISH TRANSLATION Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-10-21 09:25:00. Republished by Blog Post Promoter

Àjùmòbí kò kan tãnu… Same parentage does not compel compassion…

Ajumomobi o ko ti anu

Same parentage does not compel compassion.

Òwe Yorùbá ní “Àjùmòbí kò kan tãnu, ẹni Olúwa  bá rán síni ló nṣeni lõre”.  Òwe yi wúlò lati gba àwọn ènìà tí o gbójúlé ẹbí níyànjú.  Ọ̀pọ̀lọpọ̀ rò wípé ẹ̀tọ́ ni ki ẹni tí ó bá lówó nínú ẹbí tàbí tí ó ngbe ni Òkè-Òkun bá wọn gbé ẹrù lai ro wípé ẹbí tí o lówó tàbí gbé l’Ókè-Òkun ní ẹrù tiwọn lati gbé.

Yorùbá ní “Òṣìṣẹ́ wa lõrun, abáni náwó wà níbòji”, ọ̀pọ̀lọpọ̀ agbójúlẹ́bí wọnyi, ma mba ẹni tí o nṣiṣẹ ka owó lai rò wípé ẹni tí ó nṣiṣẹ yi, nlãgun lati rí owó.  Iṣẹ́ lẹ́ni tí ó wa l’Ókè-Òkun/Ìlú-Òyìnbó nṣe nínú òtútù.  Fún àpẹrẹ: níbití olówó tàbí àwọn tí ó ngbe Òkè-òkun tí nṣe àwọn nkan níwọnba bí – ọmọ bíbí, aṣo rírà, ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀, àti bẹ̃bẹ lọ, ọ̀pọ̀lọpọ̀ agbójúlẹ́bí á bímọ rẹpẹtẹ, kó owó lé aṣọ, bèrè ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ olówó nla tí ẹni tí ó wà l’Ókè-Òkun ó lè kó owó lé lórí àti gbogbo àṣejù míràn.

Ẹbí olówó tàbí tí ó ngbe Òkè-òkun kò lè dípò Ìjọba.  Ọ̀dọ̀ Ìjọba tí ó ngba owó orí lóyẹ kí á ti bèrè ẹ̀tọ́, ki ṣe lọ́wọ́ ẹbí.  Ẹbí tóní owó tàbí gbé Òkè-òkun lè fi ojú ãnu ṣe ìrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n ki ṣe iṣẹ́ ẹni bẹ̃ lati gbé ẹrù ẹlẹ́rù.   Ẹjẹ́ ká rántí òwe yi wípé “Àjùmọ̀bí kò kan tãnu, ẹni Olúwa bá rán síni ló nṣeni lõre”, nítorí aladugbo, àjòjì, ọ̀rẹ́, àti bẹ̃bẹ lọ, lè ṣeni lãnu bí Olúwa bá rán wọn.

ENGLISH TRANSLATION

A Yoruba saying goes that “same parentage does not compel compassion, only those sent by God show compassion”.  This proverb can be used to advice those dependent on family member.  Many dependents think it is a right for rich or family members living abroad to carry their responsibilities. Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-11-18 18:00:26. Republished by Blog Post Promoter