Author Archives: Bim A

About Bim A

Writer, editor and creator of theyorubablog. Keeping the Yoruba language alive.

Kòró/Kòrọ́nà – Ogun ti a kò rí: Coronavirus – the invisible war

Kòró/Kòrọ́nà – Ogun ti a kò rí: Coronavirus – the invisible war

Àjàkálẹ̀ àrùn ma ńṣẹlẹ̀ láti ìgbà-dé-ìgbà. Ni igba kan ri, àjàkálẹ̀ àrùn bi Ṣọ̀pọ̀ná/Olóde, Ikọ́-ife, Onígbáméjì àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ, ló kári ayé. Ni ọdún kẹtàlélógòji sẹhin, Ìkójọ Ètò-Ìlera Àgbáyé (WHO) ṣe ikéde òpin àrùn Ṣọ̀pọ̀ná/Olóde. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àjàkálẹ̀ àrùn àgbáyé yi, kò jà ju ọdún kan lọ, nigbati àwọn àjàkálẹ̀ àrùn àgbáyé miràn ṣi wa titi di àsikò yi. Àrùn Ikọ́-ife kò ti tán pátápátá ni àgbáyé nigbati àrùn Onígbá-meji ti kásẹ̀ ni Òkè-Òkun ṣùgbọ́n kò ti kásè kúrò ni àwọn orilẹ̀-èdè miràn.

Ni igbà ogun àgbáyé, wọn kò ṣe òfin onílé-gbélé. Ẹni ti àjàkálẹ̀ àrùn bi Ṣọ̀pọ̀ná/Olóde tabi Ikọ́-ife, ba nse ni wọn ńsé mọ́lé, ki ṣe gbogbo ilú. Ninu itan, ko ti si àjàkálẹ̀ àrùn ti o se gbogbo agbaye mọle bi ti eyi ti ó njà lọ́wọ́lọ́wọ́, ti Yorùbá sọ ni “Kòró” yi, nitori olóko kò lè re oko, ọlọ́jà kò lè re ọjà, oníṣẹ́-ọwọ́ tàbi oníṣẹ́ ìjọba, omo ilé-ìwé àti bẹ́ ẹ̀ bẹ́ ẹ̀ lọ wà ni àhámọ́. Àwọn Onímọ̀-ijinlẹ ṣe àkíyèsí pé inú afẹ́fẹ́ ni àrùn yi ńgbé, o si ńtàn ni wéré-wéré ni ibi ti ọ̀pọ̀ ènìyàn bá péjọ si. Ìjọba ṣe òfin “onílé-gbélé” ti kò gba àpèjọ ti ó bá ju èniyàn mẹwa lọ, èniyàn mẹwa yi ni lati fi ẹsẹ̀ bàtà mẹfa si àárin ẹni kan si èkeji, èyi ni kò jẹ́ ki ẹlẹ́sin Jesu àti Mùsùlùmi péjọ fún ìjọsin ni ọjọ́ ìsimi tàbi ọjọ́ Ẹti. Ọmọ lẹhin Jesu ko le péjọ lati ṣe ikan ninu ọdún ti ó ṣe pàtàki jù fún Ọmọ lẹhin Jesu, ọdún Ajinde ti ọdún Ẹgbàálélógún, Àrùn yi ti mú ẹgbẹgbẹ̀rún ẹmi lọ, o si ti ba ọrọ̀-ajé jẹ́ fún gbogbo orilè-èdè àgbáyé.

Ki Ọlọrun sọ “kòró” di kòrọ́nà gbe gbà lai pẹ́. Àwọn Onímọ̀-ìjìnlẹ̀, Oníṣègùn àti àwọn alabojuto-aláìsàn ńṣe iṣẹ́ ribiribi lati dojú ìjà kọ arun “kòró”. Ninu ìtàn àjàkálẹ̀ àrùn àgbáyé nigbati ko ti si abẹ́rẹ́ àjẹsára, a ṣe àkíyèsí pé àwọn iṣọ́ra ti wọn ṣe wọnyi wúlò lati gbógun ti àrùn Kòró.

Ànìkàngbé/Àdádó – Isolation
Àhámọ́ – Quarantine
Ìmọ́tótó – Good personal hygiene such regular washing of hands
Li lo egbogi-apakòkòrò – Using disinfectants
Onílégbélé/Dín àpéjọ kù – Stay Home/Avoid large gathering
Bi bo imú àti ẹnu – Wearing mask

 

ENGLISH TRANSLATION

Pandemic is not new in the world, as it occurs from time-to-time. Smallpox, Tuberculosis, cholera Etc. were once upon a time a pandemic ravaging the world. The World Health Organization declared the eradication of Smallpox on December 9, 1979. Tuberculosis has not been completely eradicated while Cholera has been drastically contained in the developed world with some cases still occurring in the developing world. Continue reading

Share Button

Originally posted 2020-04-16 01:09:11. Republished by Blog Post Promoter

Ọwọ́ Ọmọdé Kòtó Pẹpẹ, Tagbalagba Ò Wọ Kèrègbè: The Child’s Hand Cannot Reach The Shelf, The Adult’s Hand Cannot Enter The Calabash

calabash

Only a child’s hand can reach into this type of calabash. The image is from Wikipedia.

Ọ̀rọ̀ Yorùbá sọ wípé “ọwọ́ ọmọde ko to pẹpẹ, tagbalagba ko wọ̀ kèrègbè”, èyí tí a lè túmọ̀ sí wípé, ọmọdé kò ga to pẹpẹ láti mú nkan tí wọn gbé si orí pẹpẹ, bẹni ọwọ́ àgbàlagbà ti tóbi jù lati wọ inú akèrègbè lati mu nkan, nitorina àgbà̀ lèlo ìrànlọ́wọ́ ọmọdé.

Ní ayé, oníkálukú ló ní ohun tí wọ́n lè ṣe.  Àwọn nkan wa ti àgbàlagbà lè ṣe bẹ̃ni ọpọlọpọ nkan wa ti ọmọdé lè ṣe. Láyé òde òní, ọmọdé le gbójúlé àgbàlagbà, ṣùgbọn ọ̀pọ̀lọpọ̀ àgbàlagbà gbójúlé ọmọdé láti kọ́ lílò ẹ̀rọ ayélujára.

Ò̀we yi fi èrè ifọwọsowọpọ laarin ọmọdé àti àgbà han nítorí kò sẹ́ni tí kò wúlò.

ENGLISH TRANSLATION

A Yoruba adage goes that “although the child’s hand cannot reach the shelf, the elder’s hand cannot enter into the calabash”.  Literally translated, while the child or the young one is too short to pick up something placed on a high shelf, the adult’s hand is too big to pass through the neck of a calabash and needs the help of the child.

In life everyone has a role to play.  There are roles that can be handled by the adult and there are many roles that are better handled by younger or less experienced ones.  Nowadays, in as much as the younger ones are dependent on the adult, most adults are dependent on learning effective use of computers and the internet younger ones.

This proverb shows the advantage of cooperation between the young and the old, experienced and inexperienced, as no one is completely useless.

 

Share Button

Originally posted 2013-04-23 19:15:31. Republished by Blog Post Promoter

Ìtàn iyàwó ti ó fi ẹ̀mi òkùnkùn pa iyá-ọkọ: Ẹni a fẹ́ la mọ̀, a ò mọ ẹni tó fẹni” – The story of how a daughter-in-law killed her mother-in-law in mysterious circumstance – We can only be sure of who we love, but not sure of who loves us”

Ìtàn ti ó wọ́pọ̀ ni, bi iyá-ọkọ ti burú lai ri ìtàn iyá-ọkọ ti ó dára sọ.  Eyi dákún àṣà burúkú ti ó gbòde láyé òde òni, nipa àwọn ọmọge ti ó ti tó wọ ilé-ọkọ tàbi obinrin àfẹ́sọ́nà ma a sọ pé àwọn ò fẹ́ ri iyá-ọkọ tàbi ki iyá-ọkọ ti kú ki àwọn tó délé.

Ni ayé àtijọ́, agbègbè kan na a ni ẹbi má ngbé – bàbá-àgbà, iyá-àgbà, bàbá, iyá, ẹ̀gbọ́n, àbúrò, iyàwó àgbà, iyàwó kékeré, ìyàwó-ọmọ, àwọn ọmọ àti ọmọ-mọ.  Ṣùgbọ́n ni ayé òde òni, ọ̀pọ̀ kò fẹ́ ṣe iṣẹ́ àgbẹ̀ mọ, ẹbi ti fúnká si ilú nlá àti òkè-òkun nitori iṣẹ́ ajé àti iṣẹ́-ijọba.

Ni ọ̀pọ̀ ọdún sẹhin, iyá kan wà ti a o pe orúkọ rẹ ni Tanimọ̀la ninú ìtàn yi.  Ó bi ọmọ ọkùnrin meje lai bi obinrin. Kékeré ni àwọn ọmọ rẹ wà nigbati ọkọ rẹ kú.  Tanimọ̀la fi ìṣẹ́ àti ìyà tọ́ àwọn ọmọ rẹ, gbogbo àwọn ọkùnrin na a si yàn wọn yanjú.  Nigbati wọn bẹ̀rẹ̀ si fẹ́ ìyàwó, inú rẹ dùn púpọ̀ pé Ọlọrun ti bẹ̀rẹ̀ si dá obinrin ti ohun kò bi padà fún ohun.   Ó fẹ́ràn àwọn ìyàwó ọmọ rẹ gidigidi ṣùgbọ́n ọ̀pọ̀ ọmọ rẹ  kó lọ si ilú miran pẹ̀lú ìyàwó wọn nitori iṣẹ́.  Àbi-gbẹhin rẹ nikan ni kò kúrò ni ilé nitori ohun ló bójú tó oko àti ilé ti bàbá wọn fi silẹ.  Nigbati ó fẹ ìyàwó wálé, inú iyá dùn pé ohun yio ri ẹni bá gbé.  Ìyàwó yi lẹ́wà, o si ni ọ̀yàyà, eyi tún jẹ́ ki iyá-ọkọ rẹ fẹ́ràn si gidigidi.

Yorùbá ni “Ẹni a fẹ́ la mọ̀, a ò mọ ẹni tó fẹni”.  Tanimọ̀la kò mọ̀ pé àjẹ́ ni ìyàwó-ọmọ ti ohun fẹ́ràn, ti wọn jọ ngbé yi.  Bi Tanimọ̀la bá se oúnjẹ, ohun pẹ̀lú ọmọ àti ìyàwó-ọmọ rẹ ni wọn jọ njẹ ẹ.  Bi ìyàwó bá se oúnjẹ, á bu ti iyá-ọkọ rẹ.  Kò si ìjá tàbi asọ̀ laarin wọn ti ó lè jẹ ki iyá funra.

Yam pottage

àsáró-iṣu – Yam Pottage. Courtesy: @theyorubablog

Yorùbá gbà pé ohun burúkú ni ki enia jẹun lójú orun.  Ni ọjọ́ kan, iyá ké lati ojú orun ni bi agogo mẹrin ìdájí òwúrọ̀, pe ìyàwó-ọmọ ohun ti fún ohun ni oúnjẹ jẹ ni ojú orun.  Ìyàwó-ọmọ rẹ kò sẹ́, bẹni kò sọ nkan kan.  Ọkọ rẹ kò gba iyá rẹ gbọ.  Lati igbà ti iyá ti ké pé ohun jẹ àsáró-iṣu ti ìyàwó-ọmọ ohun gbé fún òhun jẹ lójú orun ni inú rirun ti bẹ̀rẹ̀ fún iyá.  Inú rirun yi pọ̀ tó bẹ gẹ ẹ ti wọn fi gbé Tanimọ̀la kúrò ni ilé fún ìtọ́jú.  Wọn gbiyànjú titi, kò rọrùn, nitori eyi, Tanimọ̀la ni ki wọn gbé ohun padà lọ si ilé ki ohun lọ kú. Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-11-07 17:41:39. Republished by Blog Post Promoter

Ohun jíjẹ pàtàki ti à ńfi Iṣu Ewùrà ṣe: Ìfọ́kọrẹ́ tàbi Ìkọ́kọrẹ́ àti Ọ̀jọ̀jọ̀.

Ẹ ṣe àyẹ̀wò bi a ti ńṣe Ìfọ́kọrẹ́/Ìkọ́kọrẹ́ lójú iwé yi.

Gbé epo kaná
Kó èlò bi ẹ̀jà tútù tàbi gbigbẹ, edé, pọ̀nmọ́ sinú ikòkò epo-pupa yi
Fi iyọ̀ àti iyọ̀ igbàlódé àti omi si inú ikòkò yi lati se omi ọbẹ ìkọ́kọrẹ́
Fọ Iṣu Ewùrà kan
Bẹ Ewùrà yi
Rin iṣu yi (pẹ̀lú pãnu ti a dálu lati fi rin gãri, ilá tàbi ewùrà)
Fi iyọ̀ bi ṣibi kékeré kan po ewùrà ri-rin yi
Ti ó bá ki, fi omi diẹ si lati põ
Lẹhin pi pò, dá ewùrà pi pò yi sinú omi ọbẹ̀ ti a ti sè fún bi iṣẹ́jú mẹdogun
Rẹ iná rẹ silẹ̀, se fún bi ogún iṣẹ́jú
Ro pọ
Lẹhin eyi bu fún jijẹ.

 

ENGLISH TRANSLATION Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-03-28 20:26:48. Republished by Blog Post Promoter

“Ki Àgbàdo tó di Ẹ̀kọ, a lọ̀ ọ́ pa pọ̀: Ògì Ṣí ṣe” – “For Corn to become Pap it has to be grinded – Pap Making”

Ra Àgbàdo lọ́jà - Buy the Corn

Ra Àgbàdo lọ́jà – Buy the Corn

Àgbàdo ni wọn fi nṣe Ògì.  Ògì ni wọn fi nṣe Ẹ̀kọ́.  Ògì ṣí ṣe fẹ ìmọ́ tótó, nitori eyi, lai si omi, Ògì kò lè ṣe é ṣe.  Ọkà oriṣiriṣi ló wà ṣùgbọ́n, Ọkà Àgbàdo àti Bàbà ni wọn mọ̀ jù lati fi ṣe Ògì funfun tàbi pupa.  A lè lọ àgbàdo funfun àti pupa pọ̀, ẹlòmiràn lè lọ ẹ̀wà Sóyà pẹ̀lú gẹ́gẹ́ bi àpẹrẹ àwòrán ojú iwé yi

 

 

Ṣí ṣe Ògì

Ra Àgbàdo lọ́jà
Da Àgbàdo rẹ fún ọjọ́ mẹta ninú omi tútù tàbi omi gbi gbóná
Ṣọn Àgbàdo kúrò ninú omi lati yọ ẹ̀gbin bi ò̀kúta kúrò
Gbe lọ si Ẹ̀rọ fún li lọ̀ tàbi gun pẹ̀lú odó lati lọ ọ.
Sẹ́ Ògì pẹ̀lú asẹ́ aláṣọ tàbi asẹ́ igbàlódé
Bẹ̀rẹ̀ si yọ omi ori Ògì si sẹ bi ó bá ti tòrò
Pààrọ̀ omi ori rẹ fún ìtọ́jú rẹ fún ji jẹ tàbi
Da Ògì sinú àpò ki ó lè gbẹ fún ìtọ́jú

ENGLISH TRANSLATION Continue reading

Share Button

Originally posted 2015-07-17 23:46:06. Republished by Blog Post Promoter

“Orúkọ Yorùbá ti o ti inu Ẹsin Ìgbàgbọ jade” – “Yoruba names that originated from Christian Religion”

Yorùbá jẹ èrè àti ka Ìwé Mímọ́ ti a mọ̀ si “Bibeli Mímọ́” nitori iṣẹ́ ribiribi ti Olõgbe Olóri àwọn Àlùfáà Samuel Ajayi-Crowther ṣe lati túmọ Bibeli Mímọ́ si èdè Yorùbá ni Àádóje ọdún sẹhin.  Lati igbàyi ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ orúkọ ti yipadà si “Olúwa” dipò orúkọ Òrìṣà ibilẹ̀ bi “Ògún, Ọya, Ṣàngó, Ifá”, pàtàki laarin àwọn Onigbàgbọ́.  Nitori eyi,ọ̀pọ̀lọpọ̀ orúkọ Yorùbá jade ninú Bibeli Mímọ́ ni èdè Yorùba.  Fún àpẹrẹ, “Samueli” túmọ̀ si Mofifólúwa; “Imanueli” – túmọ̀ si Oluwapẹlumi; Grace – Oreọfe àti bẹ́ẹ̀bẹ́ẹ̀ lọ.  Ẹ ṣe àyẹ̀wò díẹ̀ ninú orúkọ Yorùbá ti o wọ́pọ̀ laarin àwọn Onigbàgbọ́ ni ojú ewé yi:

ENGLISH TRANSLATION

Yoruba people benefitted from reading the Holy Book known as the “Holy Bible” as a result of the great work carried out by Late Bishop Samuel Ajayi Crowther who translated the “Holy Bible” into Yoruba Language about one hundred and thirty years ago (1884).  From that time, many Yoruba names changed to include “God or Lord” in the place of the traditional belief in the Yoruba deities such as “Ogun – god of Iron; Oya – river goddess of Niger River;  Sango – god of thunder; Ifa – Yoruba divination”, particularly among the Christians.  As a result, many Yoruba names were coined from the “Holy Bible”.   For example, “Samuel was translated to “Dedicated to God in Yoruba; Emmanuel – God is with me in Yoruba; Grace – free gift in Yoruba” etc.  Check out some of these Yoruba names that are common, particularly among the Christians on this page.

Orúkọ Yorùbá – Yoruba names Àgékúrú r – Short Form English meaning of Yoruba names
Àánúolúwapọ̀ Àánú God’s mercy is much/Mercy
Adéolúwa Adé/Déolú God’s crown
Àyànfẹ́olúwa Àyànfẹ́ God chosen one
Bólúwatifẹ́ Bólú As God wish
Damilareoluwa Damilare Justify me God
Didesimioluwa Dide Rise for me God
Ẹ̀bùnolúwa Ẹ̀bùn God’s gift
Faramólúwa/Faramólú Fara Cleave to God
Fẹ̀hintolúwa Fẹhin/Fẹ̀hintolú Rely on God
Ibùkúnolúwa Ibukun God’s Blessing
Ìfẹ́olúwa Ìfẹ́ God’s love
Ìkórèoluwa Ìkórè God’s harvest
Imọlẹoluwa Ìmọ́lẹ̀ God’s light
Ìníolúwa Ìní God’s property
Ireolúwa Ire God’s goodness
Ìrètí Ireti Hope
Ìtùnúolúwa Ìtùnú God’s consolation
Iyanuoluwa Iyanu God’s wonder
Jadesimioluwa Jade Show up for me God
Lànàolú Lànà Open the way Lord
Mofẹ́molúwa Mofẹ́/Mofẹ́molú I want to know God
Mofẹ́tolúwa Mofẹ́ I want God’s wish
Mofifólúwa Mofifólú Samuel/I dedicate him to God
Mofolúwaṣọ́/Mofolúṣọ́ Folúṣọ́ I use God to guide
Olumuyiwa Muyiwa God has brought this
Oluwadamilare Dami God has justified me
Olúwadémiládé Démiládé God has crowned me
Olúwafẹ́mi Fẹ́mi God loves me
Olúwafèyíkẹ́mi Fèyi/Kẹ́mi God used this to honour me
Olúwagbémiga/Oluwagbenga Gbenga God has lifted me
Olúwajọmilójú Jọmilójú God surprised me
Olúwakẹ́mi Kẹ́mi God cares for me
Oluwanifẹmi Nifẹmi God loves me
Olúwaṣẹ́gun Ṣẹ́gun God has given me victory
Oluwaṣeun Ṣeun Thank God
Oluwaṣeyi Ṣeyi God has done this
Oluwaṣijibomi Ṣiji God has shielded me
Oluwatamilọre Tamilọre God has given me gift
Olúwatóbi Tóbi God is great
Olúwatófúnmi Tófúnmi God is enough for me
Olúwatómi Tómi God is enough for me
Olúwatómilọ́lá Tómilọ́lá God is enough wealth for me
Olúwatóní Tóní God is enough to have
Oluwatosin Tosin God is worthy to be worshiped
Olúwawẹ̀mimọ́ Wẹ̀mimọ́ God has cleansed me
Oluwayẹmisi Yẹmisi God has honoured me
Oreọ̀fẹ́/Oreọ̀fẹ́olúwa Oore Grace/God’s grace
Oreolúwa Oore God’s present
Pamilẹrinoluwa Pamilẹrin Make me laugh God
Ṣadéfúnmiolúwa Ṣadé Give me a crown Lord
Ṣijúsimioluwa Ṣijú Look down on me God
Similólúwa Simi/Similólú Rest on God
Tanitoluwa Tanitolu Who is great as God?
Tẹjúmólúwa Tẹjú Concentrate on God
Tèmilolúwa Temi/Tèmilolú God is mine
Tẹniolúwa Tẹni God’s person
Tẹramólúwa Tẹra Persist with God
Tẹ́tisolúwa Tẹti Listen to God
Tirẹnioluwa Tirẹni It is yours Lord
Titobioluwa Tító God’s greatness
Tojúolúwa Tojú Apple of God’s eyes
Tọ́miolúwa Tọ́mi Train me God

 

Share Button

Originally posted 2014-08-12 20:59:28. Republished by Blog Post Promoter

Wi wé Gèlè Aṣọ Òfì/Òkè – How to tie Yoruba Traditional Woven Fabric

Aṣọ-Òfì tàbi Aṣọ-Òkè jẹ́ aṣọ ilẹ̀ Yorùbá.  Aṣọ òde ni, nitori kò ṣe gbé wọ lójojúmọ́.  Ọ̀pọ̀lọpọ̀ Aṣọ-Òfì/Òkè wúwo, ṣùgbọ́n ti ìgbàlódé ti bẹ̀rẹ̀ si fúyẹ́ nitori òwú igbalode.  Yorùbá ma nlo Aso-Oke fún Igbéyàwó, Ìkómọ, Òkú ṣi ṣe, Oyè ji jẹ, àti ayẹyẹ ìbílẹ̀ yoku.  Ó dùn lati wé, ó si yẹ ni.  Ẹ ṣe àyẹ̀wò wi wé gèlè Aṣọ-Òkè ninú àwòrán àti àpèjúwe ojú iwé yi:

ENGLISH TRANSLATION

Yoruba traditional woven clothes is indigenous to the Yoruba people.  It is an occasional wear, as it cannot be worn as a daily casual wear.  Many of these traditional fabrics are heavy, but the modern ones are light because it is woven with the modern light weight threads.  It is often used during traditional marriage, Naming Ceremony, Burial, Chieftaincy Celebration and during other traditional festivals.  It is easy to tie and it is very befitting.  Check out the video on how to tie the traditional woven clothes as head tie on the video on this page.

 

Share Button

Originally posted 2015-07-10 10:15:04. Republished by Blog Post Promoter

“Ori bí bẹ́, kọ́ ni oògùn ori-fí fọ́” – A fi àsikò ọdún Keresimesi mú òbi àwọn ọmọbinrin ilé-iwé Chibok ti won ji ko, lọ́kàn le – Cutting off the head is not the antidote for headache – Using the Christmas season to encourage parents of the abducted Chibok School Girls to keep hope alive.

Yorùbá ni “Ibi ti ẹlẹ́kún ti nsun ẹkún ni aláyọ̀ gbe nyọ́”.  Òwe yi fihan ohun tó nṣẹlẹ̀ ni àgbáyé.  Bi ọ̀pọ̀ àwọn ti ó wà ni Òkè-òkun ti nra ẹ̀bùn àti ọ̀pọ̀ oúnjẹ ni oriṣiriṣi fún ọdún, bẹni àwọn ti kò ni owó lati ra oúnjẹ pọ ni àgbáyé.  Eyi ti ó burú jù ni àwọn ti ó wà ninú ibẹ̀rù pàtàki àwọn Onígbàgbọ́ ti kò lè lọ si ile-ijọsin lati yọ ayọ̀ ọdún iranti ọjọ́ ibi Jesu nitori ibẹ̀rù àwọn oniṣẹ ibi.

Gẹ́gẹ́ bi ọ̀rọ̀ Yorùbá ti ó ni “Ori bí bẹ́, kọ́ ni oògùn ori-fí fọ́”. Bawo ni pi pa èniyàn nitori kò gba ẹ̀sìn ṣe lè mú ki èrò pọ̀ si ni irú ẹ̀sìn bẹ́ ẹ̀?  Òkè-Ọya ni Àriwá Nàíjírià, Boko Haram npa èniyàn pẹ̀lú ibọn àti ohun ijà ti àwọn ti ó ka iwé ṣe, bẹni wọn korira, obinrin, iwé kikà, ẹlẹ́sìn- ìgbàgbọ́ ni Òkè-Ọya àti ẹni ti ó bá takò wọn pé ohun ti wọn nṣe kò dára.  Pi pa èniyàn kọ ni yio mu ki àwọn ará ilú gba ẹ̀sìn.

Free the Chibok Girls

Nigerian women protest against Government’s failure to rescue the abducted Chibok School Girls

A ki àwọn iyá àti bàbá àwọn ọmọ obirin ilú Chibok ti wọn ji kó lọ́ ni ilé-iwé, àwọn ẹbi ti ó pàdánù ọmọ, iyàwó, ọkọ, ẹbi, ará àti ọ̀rẹ́ lọ́wọ́ àwọn oníṣẹ́ ibi – Boko Haram, pé ki Ọlọrun ki ó tù wọn ninú.  A fi àsikò ọdún Keresimesi mú òbi àwọn ọmọbinrin ilé-iwé Chibok ti won ji ko, lọ́kàn le, pé ki wọn ma ṣe sọ ìrètí nù, nitori “bi ẹ̀mi bá wà ìrètí nbẹ”.

 

ENGLISH TRANSLATION

According to Yoruba saying “As some are mourning, some are rejoicing”.  This adage is apt to describe the happenings around the world.  As many Oversea or in the developed World are spending huge sum for gifts and so much food for the yuletide, so also are many people in the world facing starvation as they have no money to buy food.  The worst, are those living in fear particularly the Christians that cannot go to places of worship to celebrate Christmas because of fear of the terrorists. Continue reading

Share Button

Originally posted 2014-12-23 21:35:53. Republished by Blog Post Promoter

KÍKÀ NÍ YORÙBÁ: COUNTING IN YORUBA – NUMBERS 1 TO 20

KÍKÀ ỌJÀ NIPARI Ọ̀SẸ̀ – END OF WEEK STOCK TAKING: LEARNING NUMBERS 1 TO 20

You can also download the Yoruba alphabets by right clicking this link: counting 1 -20 in Yoruba recited
Continue reading

Share Button

Originally posted 2013-03-12 22:25:14. Republished by Blog Post Promoter

Ìgbéyàwó Ìbílẹ́ Yorùbá: “Ọ̀gá Méji Kò Lè Gbé inú Ọkọ̀” – Yoruba Traditional Marriage Ceremony: “Two Masters cannot steer a ship”

Adarí Ètò Ijoko àti “Adarí Ètò Ìdúró – Traditional Master of Ceremony.  Courtesy: @theyorubablog

Adarí Ètò Ijoko àti “Adarí Ètò Ìdúró – Traditional Master of Ceremony. Courtesy: @theyorubablog

A ṣe àkíyèsí pé wn ti s iṣẹ́ ìyàwó-ilé di òwò nibi ìgbéyàwó ìbíl̀̀̀̀̀̀ẹ̀, pàtàki ni àwn ilú nlá, nítorí èyí “ó ju alaga méjì tó ngbe inú ọkọ̀ bẹ .  Wọn pè ìkan ni “Alaga Ìdúró” wọn pe ìkejì ni “Alaga Ijoko”.  Gẹgẹbi àṣà ilẹ Yorùbá, kòsí bí “Ìyàwó ilé ti lè jẹ “Alaga” lórí ẹbí ọkọ tàbí ẹbí ìyàwó ti a ngbe.  Ọkunrin ti o ti ṣe ìyàwó ti o yọri fún ọpọlọpọ ọdún, ti o si gbayí láwùjọ, yálà ni ìdílé ìyàwó tàbí ìdílé ọkọ ni a nfi si ipò “ALAGA” tàbí “OLÓRÍ ÀPÈJỌ.

Ìyàwó àgbà ni ìdílé ọkọ àti ti ìyàwó ni o ma nṣe aṣájú fún áwọn ìyàwó ilé yoku lati gbé tàbí gba igbá ìyàwó ni ibi ìgbéyàwó ìbílẹ.  Ni ayé òde oni, a ṣe àkíyèsí wipé, ìdílé ìyàwó àti ọkọ, a san owó rẹpẹtẹ lati gba àwọn ti o yẹ ki a pè ni “Adarí Ètò Ijoko” fún bi Ìyàwó àti “Adarí Ètò Ìdúró” fún bi Ọkọ-ìyàwó”.  Lẹhin ti àwọn obìnrin àjòjì yi ti gba owó iṣẹ́, wọn a sọ ara wọn di “Ọ̀GÁ”, wọn a ma pàṣe, wọn a ma ṣe bí ó ti wù wọn lati tún rí owó gbà lọ́wọ́ àwọn ẹbí mejeeji.  Nípa ìwà yí, wọn a ma fi àkókò ṣòfò.  Yorùbá ni “Alágbàtà tó nsọ ọjà di ọ̀wọ́n”.

“Ṣe bí wọn ti nṣe, ki o ba le ri bi o ṣe nri”,   o yẹ ki  á ti ọẃọ àṣàkasà yi  bọlẹ̀.  Ko ba àṣà mu lati sọ “Aṣojú awọn ìyàwó-Ilé” di “ALAGA”.  Ipò méjèjì yàtọ sira, ó dẹ y ki o dúró bẹ nítorí ọ̀gá méjì kò lè gbé inú ọkọ̀ kan.

ENGLISH TRANSLATION

It can easily be observed that Traditional marriages have turned largely commercial in nature and as a result of this there are more than two captains in such a ship.  One is called “SEATING IN CHAIRMAN” while the second is called “STANDING IN CHAIRMAN”.  In Yoruba culture, “a Housewife” cannot be made the CHAIRMAN over her husband’s family in either the Bride or the Groom’s Family.  The Chairman in the Traditional Marriage is often an honourable man with many years of married life, carefully chosen from either the Bride or Groom’s family. Continue reading

Share Button

Originally posted 2015-02-24 23:25:22. Republished by Blog Post Promoter